حذف لایه های شاخی و سلول های مرده پوست، باعث حذف باکتری های مُضر و کاهش قطر منافذ پوست شده و به زیبایی و افزایش سلامت پوست کمک می کند. برای این منظور روش های زیادی استفاده می شوند . فرآیندی که سلولهای مرده از روی سطح پوست برداشته میشوند را «لایهبرداری» میگویند. وقتی سن فرد از ۳۰ سال میگذرد، این سلولهای مرده بیشتر روی پوست او تجمع میکنند چون قدرت پوست برای دفع این سلولهای مرده با افزایش سن کاهش مییابد، در نتیجه حتما باید با یک عامل خارجی این سلولهای مرده را از روی پوست بردارید، لایهبرداری باعث میشود که سلولهای مرده از روی سطح پوست برداشته شوند و جا برای سلولهای نو و جوان باز شود تا پوست با این سلولهای جوان، ظاهری جوانتر پیدا کند.
نکات قابل توجه برای لایه برداری صورت چیست ؟
نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که لایه برداری پوست چه مکانیکی و چه شیمیایی باعث تحریک پذیرتر شدن آن نسبت به نور آفتاب می شود و لذا مصرف کرم های ضد آفتاب و پرهیز از قرار گرفتن به طور مستقیم در برابر نور آفتاب توصیه می شود. در غیر این صورت، بیمار ممکن است حتی نتیجه معکوس بگیرد؛ مثلا خانمی برای بهبود لک بارداری ملاسما پیلینگ شیمیایی انجام داده، به دلیل مراقبت نکردن از نور آفتاب ممکن است دچار بزرگ تر شدن لک نیز بشود. روش همانگونه که از نامش پیداست لایه ای از پوست بر میدارید و مسلما چربی و لطافت پوست را کاهش میدهد نباید خودسرانه انجام شود بلکه باید با مشورت پزشکو توسط افراد مجرب در این زمینه انجام شود.
برای پوست های خشک، استفاده از لایه برداری چه مکانیکی و چه شیمیایی توصیه نمی شود زیرا موجب خشکی بیشتر پوست شده و می تواند برای بیمار دردسر ساز باشد.استفاده نادرست باعث ایجاد تحریک و التهابات پوستی، خشکی پوست و همچنین تشدید رنگدانه های پوستی، ایجاد لک و حساسیت در برابر نور آفتاب، ایجاد اسکارهای دائمی، کمرنگی یا پررنگی در نواحی مختلف پوست میشود.
همچنین با توجه به رنگ پوست، واکنش پوست در نقاط مختلف بدن و همچنین با توجه به اینکه کرم های لایه بردار در همه افراد عکس العمل یکسانی ندارند، بهتر است پزشک بگوید، کدام کرم برای شما مناسب است، زیرا ممکن است استفاده نکردن صحیح و بجا از این داروها نتیجه معکوسی به دنبال داشته باشند.لایه برداری سطحی برای از بین بردن آثار اولیه آفتاب در پوست، چین های ظریف پوستی و تغییر رنگ های خفیف کاربرد دارند. ترکیبات اصلی آنها معمولا از دسته هیدروکسی اسیدها آلفا هیدروکسی اسید (AHA) و بتا هیدروکسی اسید(BHA) با غلظت های ۲۰ تا ۷۰درصد، یا سایر مواد لایه بردار است.
بعضی از کرم های لایه بردار باید حتما زیر نظر پزشک مصرف شوند، به خصوص لایه بردارهایی باغلظت بالا که برای درمان بعضی بیماریها چون کک ومک، اسکارهای آکنه، کومدون های آکنه تجویز میشود و لایه بردارهایی که ترکیب فنول داشته درصورت استفاده نادرست، عوارض غیر قابل جبرانی را به همراه دارند. چون استفاده نادرست باعث ایجاد تحریک و التهابات پوستی، خشکی پوست و همچنین تشدید رنگدانههای پوستی، ایجاد لک و حساسیت در برابر نور آفتاب، ایجاد اسکارهای دائمی، کمرنگی یا پررنگی در نواحی مختلف پوست می شود.
معایب و عوارض لایه برداری پوست
لایه برداری باید با دقت زیاد صورت گیرد تا مانع آسیب به پوست شود. این آسیبها ممکن است در آینده باعث مشکلات پوستی پیچیده تر شوند.
مصرف مداوم مواد شیمیایی لایه بردار باعث سرمازدگی پوست میشود.
اگر درست انجام نشود ممکن است پوست را قرمز کند.
برخی محصولات لایه بردار گران اند.
روش های لایه برداری صورت
روش هایی که برای این منظور استفاده می شوند شامل دو روش مکانیکی و شیمیایی هستند. هر لایه برداری برای هر نوع پوستی مناسب نیست بلکه انواع مختلف پوست به مواد مختلفی برای لایه برداری نیاز دارد.این انتخاب واقعا حیاتی است چون درصورت اشتباه میتواند وضعیت شما بدتر هم بشود.
اسیدهای میوه
استفاده از اسیدهای میوه با غلظت بالا و استفاده از تری کلرواستیک اسید باید حتما توسط متخصص پوست و مو و در کلینیک انجام شود زیرا مدت ماندگاری اسید روی پوست و نواحی خاصی که دارو باید مالیده شود یک امر کاملا تخصصی است و توجه نکردن به این مساله می تواند موجب سوختگی پوست و عوارض مربوطه شود. اسیدهای میوه ی با غلظت پایین تر را افراد می توانند بدون نسخه از داروخانه ها تهیه کنند و در منزل، شب ها هنگام خواب استفاده نمایند. بهتر است این فرآوردهها (AHA) دور چشم و دور دهان استفاده نشود زیرا موجب تحریک و قرمزی و التهاب این نواحی خواهد شد. درصدهای بالاتر مانند ۵۰ درصد و ۷۰ درصد باید متوسط متخصص پوست به کار روند.
لایه برداری شیمیایی
در این روشها از محلولی با یک پایه اسیدی برای جداسازی لایه خارجی و آسیب دیده پوست استفاده میشود. به این ترتیب، در واقع یک سوختگی شیمیایی خفیف و کنترل شده در پوست به وجود میآید و سلول های مرده پس از جدا شدن، جای خود را به سلول های سالم و جوان می دهند. این محلولها همچنین تحریک لایههای زیرین را برای تولید کلاژن و الاستین پوست تحریک میکنند. این ۲ عامل در طراوت و جوانی پوست نقش اساسی و مهم ایفا میکنند.
لایه برداری مکانیکی
روش میکرودرم ابریژن، متداول ترین روش لایه برداری مکانیکی است که اثرات خوبی بر کیفیت پوست میگذارد و همچنین با تاثیری که بر نفوذ داروهای پوستی دارد، کمک مهمی در درمان لک صورت است و از طرفی با تحریک پوست باعث بهبود ساخت کلاژن شده و در طولانی مدت در بهبود چین و چروک نیز موثر است.
در این روش با استفاده از دستگاهی خاص، نوعی کریستال بسیار ظریف از جنس اکسید آلومینیوم با فشار تنظیم شدهای با سطح پوست در تماس قرار میگیرد و تراش بسیار سطحی در لایههای فوقانی شاخی پوست ایجاد میکند. در ضمن یک مکش نیز روی پوست انجام میشود که باعث جمعشدن کریستالها از سطح پوست و همچنین بهترشدن جریان خون به منطقه و فعالشدن سلولهای فیبروبلاست و در نتیجه موجب ترمیم و طراوت پوست میشود.بسیاری از افراد از جای جوشه ا در صورت شان ناراضی هستند که به داروهای شیمیایی جواب نمیدهد از میکرودرم ابریژن میتوان برای رفع جای جوش ها استفاده کرد. از میکرودرم ابریژن میتوان در درمان جای آکنه و آبله مرغان نیز استفاده کرد. جوشگاه های اسکارها نباید زیاد عمیق باشد و اغلب بر حسب نوع اسکار (جای جوش) و محل و عمق آن به چند جلسه درمان هفتگی نیاز دارد. درصورت عمیق بودن جای جوش و دفعات زیاد میکرودرم از لیزر میتوان استفاده کرد. درمان با میکرودرم ابریژن بدون درد است و نیاز به بیحسی ندارد. طول عمل وابسته به وسعت سطح پوست است. بعد از عمل میکرودرم ابریژن، بیمار میتواند بدون هیچ محدودیتی کارهای روزمره خود را انجام دهد و میتواند از کرمهای آرایشی غیرتحریککننده استفاده کند. بعد از نخستین درمان پوست صاف و روشن میشود و تعداد دفعاتی که باید این روش انجام شود بسته به پوست و ضایعه از ۴ تا ۱۰جلسه را میتوان پیش بینی کرد و فاصله جلسات نیز بسته به ضایعه از هر هفته تا ۴ هفته یکبار متفاوت است.
لیزر فراکشنال چگونه انجام میشود ؟
از لیزر فراکشنال برای درمان پیری پوست استفاده میشود. در این روش توسط لیزر، لایه سطحی پوست به شکل موضعی در مقاطعی از پوست از بین میرود و اطراف این ستونهای حرارتی سالم میماند و این امر موجب تسریع روند ترمیم پوست میشود.ازآنجایی که لایه شاخی پوست در طی لیزر دست نخورده باقی می ماند، بنابراین فعالیت طبیعی پوست به عنوان سد حفاظتی حفظ میشود.
البته کاربرد این تکنیک فقط در پیری پوست نیست و در موارد دیگری از جمله اسکار یا جای جوش یا جای جراحی و سوختگی، تغییرات رنگی پوست، منافذ باز پوستی، افزایش قوام پوست خطوط کشش پوستی (استریا) و جوان سازی پوست نیز کاربرد دارد.